Fizjoterapia stomatologiczna to dziedzina fizjoterapii, która zajmuje się wspomaganiem leczenia i profilaktyką zapobiegania zaburzeń funkcjonalnych w obrębie jamy ustnej, twarzy i szyi. Celem fizjoterapii stomatologicznej jest przywrócenie prawidłowej funkcji tkanek miękkich, pracy stawów skroniowo-żuchwowych, zapobieganie powstawaniu bólu i zmniejszanie napięcia mięśniowego w okolicy twarzy i szyi oraz prawidłowej pracy układu nerwowego w tym obszarze.

Fizjoterapia stomatologiczna obejmuje wiele różnych technik, w tym:

  • Drenaż limfatyczny: wspomagający po urazach bądź zabiegach chirurgicznych np. w chirurgii urazowej, po leczeniu wad szczękowo-twarzowych, chirurgii onkologicznej czy po zabiegach chirurgii stomatologicznej np. usunięcie ósemki. Masaż przez delikatną formę uciskową przyczynia się do usprawniania przepływu chłonki, zmniejszając obrzęk drenowanej okolicy.
  • Masaż tkanek miękkich: wykorzystywanie różnych form i technik masażu pozwala na poprawę ukrwienia masowanej tkanki, zwiększenie przesuwalności tkanek względem siebie dając efekt rozluźnienia, zmniejszenia bólu oraz przyspieszenia procesów regeneracji w obrębie twarzy, szyi. Masaż jest formą przygotowania do głównego etapu rehabilitacji tj. technik terapii manualnej. 
  • Terapia manualna: manualne techniki stawowo-nerwowo-mięśniowe oddziałujące na poszczególne tkanki regeneracyjnie i odżywczo. Poprawiające ich mobilność przez poprawę poszczególnych komponent ruchu np. ślizgu i toczenia w obszarze stawów. W przypadku nadmiernej ruchomości przywracające stabilizację. Manualne techniki wpływają na poprawę funkcję tkanki oraz jej adaptację do  ruchu.
  • Ćwiczenia i medyczny trening terapuetyczny: przeprowadzane w celu zwiększenia siły, wytrzymałości i elastyczności mięśni okolicy twarzy i szyi. Ćwiczenia utrwalają efekty podejmowanej terapii manualnej, pomagają w zapobieganiu bólu oraz w leczeniu zaburzeń stawów skroniowo-żuchwowych.
  • Ciepło i zimnolecznictwo: stosowanie zimna i ciepła w postaci kompresów lub okładów pomaga w łagodzeniu bólu i zmniejszaniu stanów zapalnych oraz zmniejszeniu obrzęku.
  • Elektrostymulacja: stosowanie prądu elektrycznego w celu pobudzenia mięśni twarzy i szyi do aktywności oraz poprawy krążenia krwi w celu odżywienia stymulowanej tkanki.
  • Laser biostymulujący:  naświetlanie wiązką światła ma na celu pobudzenie metabolizmu komórkowego a w efekcie przyspieszenia regeneracji komórek i zmniejszenia stanów zapalnych.
  • kinesiotapingu: zastosowanie technik oklejania w profilaktyce przeciwobrzękowej.
Bruksizm – co to jest i do czego prowadzi nieleczony?

Fizjoterapia stomatologiczna jest zwykle prowadzona przez wykwalifikowanych fizjoterapeutów i terapeutów manualnych, którzy posługują się specjalistycznymi metodami. Jedną z metod stosowaną w fizjoterapii stomatologicznej jest nowatorska metoda CRAFTA. 

Fizjoterapeuci stomatologiczni prowadzą rehabilitację głównie w obszarze zaburzeń pracy jamy ustnej, twarzy i głowy – bóle głowy różnego pochodzenia, zaburzeń stawów skroniowo-żuchwowych, a także w przypadku stanów zapalnych i urazów w obrębie twarzy, zaburzeń czucia skórnego w tym obszarze, nieprawidłowej pracy mięśni twarzoczaszki. Współpraca z fizjoterapeutą może być także pomocna w procesie rehabilitacji po zabiegach stomatologicznych, takich jak usuwanie ósemek, implanty zębowe, leczenie kanałowe. W trakcie leczenia ortodontycznego bądź w przypadku dysfunkcji po zakończonym leczeniu, przed i po zabiegach chirurgicznych w zakresie chirurgii szczękowo – twarzowej.

rehabilitacja stomatologiczna

Kiedy warto się wybrać do fizjoterapeuty stomatologicznego?

Do fizjoterapeuty stomatologicznego warto udać się w przypadku wystąpienia różnych problemów związanych z funkcjonowaniem jamy ustnej, twarzy i szyi. Oto kilka sytuacji, kiedy warto skonsultować się z fizjoterapeutą stomatologicznym:

  1. Ból w okolicy stawu skroniowo-żuchwowego: ból w tym obszarze może być związany z zaburzeniami czynnościowymi stawu skroniowo-żuchwowego, takimi jak dysfunkcja stawu skroniowo-żuchwowego (DSSŻ),objawiający się zespół bólowy mięśniowo-stawowy (MPDS) lub zespół bólowy miofascjalny (MPS). Ból w okolicy ucha bez przyczyny laryngologicznej. Fizjoterapeuta stomatologiczny może pomóc w diagnostyce i leczeniu tych zaburzeń.
  2. Bóle głowy: bóle głowy, szczególnie te zlokalizowane w okolicy skroniowej czołowej lub potylicznej, mogą być związane z dysfunkcjami stawu skroniowo-żuchwowego, a fizjoterapeuta stomatologiczny może pomóc w leczeniu tego typu objawów.
  3. Dysfunkcje żucia: problemy związane z trudnościami w żuciu, np. trudności w otwieraniu jamy ustnej lub trudności w połykaniu, mogą być związane z różnymi zaburzeniami, takimi jak MPDS czy dysfunkcja stawu skroniowo-żuchwowego. Fizjoterapeuta stomatologiczny może pomóc w diagnostyce i leczeniu tych problemów.
  4. Zaburzenia równowagi mięśniowej i koordynacji: jeśli występują problemy z wzmożonym napięciem mięśniowym w jamie ustnej, nieprawidłową koordynacją ruchów żuchwy, osłabionym napięciem mięśni mimicznych i żucia, fizjoterapeuta stomatologiczny może pomóc w diagnozowaniu i leczeniu tych zaburzeń.
  5. Problemy związane z urazami jamy ustnej: jeśli doszło do urazu szczęki, żuchwy bądź innych obszarów czaszki, np. w wyniku wypadku samochodowego lub upadku, fizjoterapeuta stomatologiczny może pomóc w rehabilitacji po urazie oraz w zapobieganiu powikłaniom.
  6. Przygotowanie do zabiegów stomatologicznych, zaopatrzenia ortodontycznego, zabiegów chirurgii szczękowo- twarzowej : fizjoterapeuta stomatologiczny może pomóc w przygotowaniu pacjenta do zabiegu poprzez wykonanie odpowiednich technik manualnych, instruktaż oraz w edukacji autoterapii pozabiegowej.

Warto pamiętać, że fizjoterapeuta stomatologiczny może pomóc w diagnozowaniu i leczeniu zaburzeń funkcjonalnych w obrębie jamy ustnej, twarzy i szyi.